هدف و فلسفه حجاب
هدف اصلي تشريع احكام در اسلام، قرب به خداوند است كه به وسيله‌ي تزكيه نفس و تقوا به دست مي‌آيد: إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقاكُمْ؛ بزرگوار و با افتخارترين شما نزد خدا با تقواترين شماست.1
رعايت كردن پوشش و حجاب به عنوان يكي از احكام اسلامي، داراي دو بُعد ايجابي و سلبي است. بُعد ايجابي آن، وجوب پوشش بدن و بُعد سلبي آن، حرام بودن خودنمايي به نامحرم است؛ و اين دو بُعد بايد در كنار يكديگر باشد تا حجاب اسلامي محقق شود.
آثار و فوايد حجاب در ابعاد مختلف
حجاب و پوشش در ابعاد مختلف، داراي آثار و فوايد زيادي است كه بعضي از مهم‌ترين فوايد آن عبارت است از:
الف) فايده حجاب در بُعد فردي
يكي از فوايد و آثار مهم حجاب در بُعد فردي، ايجاد آرامش رواني بين افراد جامعه است. در مقابل، فقدان حجاب و آزادي، معاشرتهاي بيبند و بار ميان زن و مرد، هيجانها و التهابهاي جنسي را فزوني ميبخشد و تقاضاي برهنگی را به صورت عطش روحي و يك خواست اشباع نشدني درميآورد.
ب) فايده حجاب در بُعد خانوادگي
در جامعهاي كه برهنگي بر آن حاكم است، هر زن و مردي، همواره در حال مقايسه است؛ مقايسه‌ي آنچه دارد با آنچه ندارد. آنچه ريشه‌ي خانوده را ميسوزاند اين است كه اين مقايسه آتش هوس را در زن و شوهر ايجاد مي كند. كه اين مقدمهاي براي ويراني بنيان و اساس خانواده و از بين رفتن روحيه الفت و عاطفه مي شود.
ج) فايده حجاب در بُعد اجتماعي
يكي از فوايد مهم حجاب در بُعد اجتماعي، حفظ و استيفاي نيروي كار در سطح جامعه است. در مقابل، بيحجابي و بدحجابي باعث تضعيف نيروي كار افراد جامعه ميگردد. بدون ترديد، مردي كه در خيابان، بازار، اداره، كارخانه و…همواره با قيافههاي محرّك و مهيّج زنان بدحجاب و آرايش كرده مواجه باشد، تمركز نيروي كار او كاهش مييابد.
د) فايده حجاب در بُعد اقتصادي
استفاده از حجاب و پوشش به ويژه در شكل چادر مشكي، به دليل سادگي و ايجاد يكدستي در پوشش بانوان در بيرون منزل، ميتواند از بُعد اقتصادي نيز تأثير مثبت در كاهش تقاضاهاي مدپرستي بانوان داشته باشد؛ البته به شرط اينكه خود چادر مشكي دست‌خوشِ اين تقاضاها نگردد. زيرا گاهي بعضي افراد به چادرهاي مشكي، توري، نازك و داراي طرحهاي جِلف و سبك كه با هدف و فلسفه حجاب و پوشش تناسبي ندارند، روي ميآورند.
يكي از دانشجويان محجبه درباره‌ي رواج فرهنگ مدگرايي در خاطرات قبل از انقلاب خود گفته است:
يادم مي‌آيد آن وقت‌ها كه حجاب نداشتم، اگر دو روز پشت سر هم قرار بود كه به خانه كسي بروم، لباسي را كه امروز پوشيده بودم، حاضر نمي‌شدم فردا بپوشم! احساس مي‌كردم مسخره است و سعي داشتم حتي اگر شده، لباس ديگران را به عاريه بگيرم و بپوشم، تا من هم با لباس جديدي رفته باشم. اين كارها واقعاً رفاه حال و راحتي را از خانم‌ها سلب كرده بود. 2
رعايت حجاب و عفاف آثار و فوايدي ديگري نيز به دنبال دارد كه مهم‌ترين آنها عبارت است از:
حفظ ارزشهاي انساني، هدايت، كنترل و بهرهمندي صحيح و مطلوب از اميال وغرايز انساني، تأمين و تضمين سلامت و پاكي نسل افراد جامعه و… .
پي نوشتها
1- سوره حجرات، آيه13.
2- ر.ك: احمد اردوباري، آيين بهزيستي اسلام، ج3، ص 222.