برنامه سوگواري امام حسين(ع)-شب سوم
به محفل عزاي امام حسين(ع)خوش آمديد
در سومين شب از محفل عزاداري امام حسين، پس از بيان عوامل شقاوت و سوء عاقبت يزيديان در واقعه كربلا؛ عوامل سعادت تقديم حضور سوگواران حسيني مي شود.
1- عبادت و عبوديت
با مطالعه تاريخ زندگي امام حسين(ع)و اصحاب شان پي مي بريم كه آن بزرگواران اهل عبادت و عبوديت حقيقي و واقعي بودند و از بركات اين دعاها و عبادت ها به اين درجه نائل شدند.
حبيب بن مظاهر در خطبه اي خطاب به لشكر عمربن سعد فرمود: «آگاه باشيد! به خدا سوگند! بدمردماني هستند نزد خداوند در روز قيامت كساني كه بر او وارد مي شوند در حالي كه ذريّه پيامبر(ص)و عترت او و اهل بيتش(ع)و عابدان اهل اين شهر كه در سحرها مشغول عبادت بوده و بسيار ياد خدا مي كنند را به قتل مي رسانند.» (تاريخ طبري، ج3، ص315)
از ويژگي هاي امام(ع)وياران شهيدشان، روح معنوي، حال عبادت، نيايش و نماز بود. به طوري كه شب عاشورا، زمزمه نماز و نيايش آنان در خيمه هايشان پيچيده بود. مثل صدايي كه از كندوي زنبور عسل به گوش مي رسد.(سيدبن طاووس، لهوف، ص154)
اهميت به نماز
نماز مقدس ترين رابطه ميان خالق و مخلوق و پيوند آفريده به آفريدگار است. يكي از دلايل جهادهاي پيامبر(ص)و نبردهاي اميرالمؤمنين(ع)و نهضت حسيني، اقامه نماز بوده است.
در نهضت عاشورا، نماز جايگاه مهمي دارد. به نقل تاريخ ابن اثير شب عاشورا كه فرا رسيد، امام حسين(ع)، اصحاب و يارانش تمام شب را به نماز و استغفار و تضرع و دعا پرداختند.صبح عاشورا نيز، حسين بن علي(ع)پس از نماز صبح با ياران، نفرات خود را سازماندهي كرد.(الكامل، ابن اثير، ج2، ص560). ظهر عاشورا نيز، وقتي كه ابوثمامه صائدي وقت نماز را به ياد حضرت آورد؛ حضرت او را دعا كرده و سپس به نماز ايستادند و نماز خوف را خواندند.(سفينه البحار، ج1، ص136؛ الكامل، ابن اثير، ج2، ص567)
از اين رو در زيارتنامه امام خطاب به ايشان مي گوييم:
«أَشهَدُ أَنَّكَ قَد أَقَمتَ الصَّلَاةَ وَ آتَيتَ الزَّكاةَ وَ أَمَرتَ بِالمَعرُوفِ وَ نَهَيتَ عَنِ المُنكَر» (زيارت وارث)
سعيدبن عبدالله نيز از ياران سيدالشهداء(ع)بود كه هنگام نماز، جلوي امام ايستاد و بدن خود را سپر تيرهاي بلا ساخت و شهيد نماز گشت. (بحارالأنوار، ج 45، ص21)
عاشورا تلاقي عرفان و حماسه بود و نهضت كربلا براي احياي سنت هاي ديني و فرايض الهي از جمله نماز بود.
شيعه او نيز بايد اهل نماز و خشوع باشد و از امام حسين(ع)تنها عزاداري، سينه زني و دسته و هيئت را نشناسد بلكه نسبت به درس ها و عبرت هاي عاشورا معرفت پيدا كند.
2- إخلاص در ولايت و محبت اهل بيت(ع)
يكي از عوامل حسيني شدن و سعادت ياران حسيني، اخلاص در ولايت و محبت اهل بيت(ع)بوده است. شب عاشورا نمايشي از عزت و شكست ناپذيري ياران سيدالشهداء(ع)بود. زماني كه امام(ع)در آن شب خطبه اي را براي يارانش خواند، همگي خاندان و ياران باوفايش؛ اخلاص، ارادت و پايداري خود را به منصه ظهور گذاشتند. و نشان دادند كه هر كه عزت يابد،شكست نيابد و تن به خواري ندهد و در دو عالم رو سپيد ماند.
در زيارت ناحيه مقدسه درباره زهير بن قين بجلي آمده است: «درود بر زهير بن قين بجلي كه وقتي حسين(ع)به او اذن جدايي داد به حضرت عرض كرد: نه به خدا، هرگز چنين اتفاقي نخواهد افتاد، آيا فرزند رسول خدا را اسير دست دشمن رها كنم و خودم را نجات دهم؟! خداوند چنين روزي را نياورد.» (اقبال الأعمال، ج3، ص77)
در مكتب امام حسين(ع)ميان عقل و عشق جدايي نيست. بلكه بصيرت، اخلاص، حريت، عدالت و استقامت از ويژگي هاي شاخص تربيت شدگان آن است. پس بايد حسين(ع)و نهضت عزت آفرينش را نمونه اي براي تربيت پيروان اهل بيت(ع)قرار داد.
روضه
روز عاشورا حرّبن يزيد به عمربن سعد گفت: آيا تو واقعا مي خواهي با پسر پيامبر(ص)بجنگي؟»عمربن سعد پاسخ داد: «آري به خدا قسم! جنگي خواهم كرد كه كمترين چيز آن جدا شدن سرها از پيكر و دست ها از بدن است!». پس از اين حرّ از عمربن سعد نزد سربازانش ايستاد در حالي كه بدنش مي لرزيد. مهاجربن اوس به او گفت: به خدا سوگند! كار تو مرا به شك انداخته است. اگر از من درباره شجاع ترين مرد كوفه سؤال مي شد، تو را معرفي مي كردم. پس علت اين حال چيست؟
حرّ گفت: «به خدا قسم! خود را بين دو راهي بهشت و جهنم مي بينم. به خدا سوگند! كه جز بهشت را انتخاب نمي كنم هر چند كه در اين راه تكه تكه شده و مرا بسوزانند.»
حرّ پس از گفتن اين جملات به سوي سپاه امام حسين رفت و عرض كرد: «فدايت شوم! من همان كسي هستم كه همراه تو مي آمدم و كار را بر تو سخت گرفتم. به خدا قسم! نمي دانستم مردم كار را به اينجا مي رسانند. من اكنون به درگاه الهي توبه مي كنم…»
منابع
- ابن طاووس، علي بن موسي، اللهوف علي قتلي الطفوف، ترجمه محمد لك علي آبادي، 1384، قم، هنارس.
- رضواني، علي اصغر، عوامل سعادت و شقاوت در واقعه كربلا، 1388، قم، دليل ما.
- محدثي، جواد، فرهنگ عاشورا، 1386، قم، معروف.
- معاونت آموزش و پژوهش سازمان تبليغات اسلامي، بر شطي از حماسه و حضور، نهضت حسيني-عزت حسيني، مصطفي دلشاد تهراني، 1375.