فَسُبْحَانَكَ مَا أَحْلَمَكَ وَ أَعْظَمَكَ وَ أَكْرَمَكَ مُبْدِئاً وَ مُعِيداً تَقَدَّسَتْ أَسْمَاؤُكَ وَ جَلَّ ثَنَاؤُكَ وَ كَرُمَ صَنَائِعُكَ وَ فِعَالُكَ أَنْتَ إِلَهِي أَوْسَعُ فَضْلاً وَ أَعْظَمُ حِلْماً مِنْ أَنْ تُقَايِسَنِي بِفِعْلِي وَ خَطِيئَتِي فَالْعَفْوَ الْعَفْوَ الْعَفْوَ سَيِّدِي سَيِّدِي سَيِّدِي اللَّهُمَّ اشْغَلْنَا بِذِكْرِكَ وَ أَعِذْنَا مِنْ سَخَطِكَ وَ أَجِرْنَا مِنْ عَذَابِكَ وَ ارْزُقْنَا مِنْ مَوَاهِبِكَ وَ أَنْعِمْ عَلَيْنَا مِنْ فَضْلِكَ وَ ارْزُقْنَا حَجَّ بَيْتِكَ وَ زِيَارَةَ قَبْرِ نَبِيِّكَ صَلَوَاتُكَ وَ رَحْمَتُكَ وَ مَغْفِرَتُكَ وَ رِضْوَانُكَ عَلَيْهِ وَ عَلَى أَهْلِ بَيْتِهِ إِنَّكَ قَرِيبٌ مُجِيبٌ وَ ارْزُقْنَا عَمَلاً بِطَاعَتِكَ وَ تَوَفَّنَا عَلَى مِلَّتِكَ وَ سُنَّةِ نَبِيِّكَ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِي وَ لِوَالِدَيَّ وَ ارْحَمْهُمَا كَمَا رَبَّيَانِي صَغِيرًا إِجْزِهِمَا بِالْإِحْسَانِ إِحْسَاناً وَ بِالسَّيِّئَاتِ غُفْرَاناً ،
«منزّهى تو، چه بردبار و بزرگ و كريمى، آغاز كننده به نيكى و تكرار كننده آنى، نام هايت مقدس و ثنايت عظيم و رفتارها و كردارهايت كريمانه است. خدايا فضلت گسترده تر و بردبارى ات بزرگ تر از آن است كه مرا به كردار ناپسند و خطاكارى ام بسنجى. پس گذشت نما، گذشت نما، گذشت نما، آقاى من، آقاى من، آقاى من. ما را به ذكرت مشغول كن و از خشمت پناه ده و از عذابت نجات بخش و از مواهبت روزى كن و از فضلت بر ما انعام فرما و زيارت خانه ات و زيارت مرقد پيامبرت را روزى ما كن. صلوات و رحمت و مغفرت و رضوانت بر پيامبر و خاندانش، تو نزديك و جواب دهنده هستى، عمل به طاعتت را روزى ما گردان و ما را بر دينت و بر روش پيامبرت (درود خدا بر او و خاندانش) بميران. خدايا من و پدر و مادرم را بيامرز و به هر دو آنها رحم كن، چنان كه مرا به گاه كودكى پروردند، احسان هردو را به احسان و بدي هاي شان را به آمرزش پاداش ده.»

یكی از خواسته‌های امام سجاد(ع) در سحرهای ماه مبارك رمضان طبق نقل ابوحمزه ثمالی این است:

اَللّهُمَّ اَشغَلْنَا بِذِكرِكَ وَ اَعِذْنَا مِنْ سَخَطِكَ…
در عین حال كه وجود مبارك امام سجاد(ع) از ذات أقدس إله نجات از دوزخ و رهائی از عواقب تلخ گناه را مسئلت می‌كند، یاد و نام خدا را هم از خدا درخواست می‌كند. قبلاً هم ملاحظه فرمودید كه بعد از تخلیه از گناه نوبت به تجلیه و تَحلیّه می‌رسد. در خیلی از جمله‌ها اوّل بخشایش گناه را طلب می‌كند بعد حِلیة نام و یاد الهی را!
عرض می‌كند: خدایا! ما را به نام خودت مشغول بكن كه یاد تو در دل و نام تو بر لب باشد! در صحیفه سجادیّه این چنین عرض می‌كند: یا مَنْ ذِكرُهُ شَرَفٌ لِلذاكِرین وَاشْغَلْ قُلُوبَنا بِذِكرِكَ عَنْ ذِكرِ مَنْ سِواكْ. (صحیفه سجادیّه/ دعای11،وَ كانَ دعائُهُ بِخَواتِمِ الخَیر) پروردگارا! اگر كسی یاد تو را در قلبش احیاء كرده است؛ آن قلب، قلب شریف است. و اگر دلی ظرف یاد تو نبود، از شرف غیبی و الهی طرفی نبسته است!
عرض می‌كند: خدایا! ای كسی كه یاد او و نام او شرف است برای ذاكر، قلب ما را به نام خودت مشغول كن و دل ما را از هر یاد و نامی اِعراض بده كه صحنه نفس ما صحنه نام و یاد تو باشد! در بحث‌های آینده به خواست خدا خواهیم داشت كه امام سجاد(ع) عرض می‌كند: دل ما را لبریز از خشیّت و محبّت خود قرار بده. این ذكر مُستوئِب باعث آن خشیّت غالب یا محبّت غالب می‌شود. اگر انسان دائماً به یاد حقّ بود، فقط از او می‌هراسد و به او امیدوار است. و اگر دائماً به او امیدوار بود و از او هراسناك بود، كم كم دائماً به او مهر می‌ورزد و نام و یاد غیر او را از دل بیرون می‌كند. و اگر دائماً به نام و یاد او به سر برد و فقط به او مهر ورزید، قلبش مُتیَّم به حبّ الهی خواهد شد و كم كم به محدوده حَیَمان فرشتگان بار می‌یابد.
نمونه این جمله‌های دعای ابوحمزه ثمالی(پروردگارا! ما را به نام خودت مشغول بكن!) در زیارت امینُ الله هم آمده است كه قلوب ما را مَشغُولَهً عَنِ الُّدنیا، مُفارِقَهً عَنِ الدُّنیا بِحَمْدِكَ وَ ذِكرِكَ وَ ثَنائِكْ. ما را به نام خودت مشغول بكن و از ذكر دنیا و آنچه رأس كلّ خطیئه است ما را باز بدار. وَ أعِذْنَا مِنْ سَخَطِكَ، ما را از انتقام و خشم خودت پناه بده. و ما را از عذابت نجات بده و از مواهبت برخوردار بفرما، و فضلت را بر ما به عنوان نعمت‌های الهی ارزانی بدار !
در ادامه دعای ابوحمزه حجّ خانه خدا و زیارت مواقف شریفه، حرم مطهّر پیغمبر(ص) و ائمه معصومین(علیهم السلام) مورد درخواست است. آن روز كه امام سجاد(ع) این دعاها را ایراد می‌كردند، سخن از بقیع و ائمه بقیع و مشاهد مشرّفه در بقیع نبود! البتّه شهدای دیگر، مؤمنین و مؤمنات در مدینه مدفون بودند امّا سخن از ائمه بقیع نبود. ولی الآن كه پیروان قرآن و عترت این دعاها را در سحرهای ماه مبارك رمضان تلاوت و قرائت می‌كنند، منظورشان این خواهد بود كه ما آمدیم مشرّف بشویم، هم حرم مطهّر پیغمبر(ص) را زیارت كنیم، هم ائمه بقیع را و هم قبور مؤمنین را و هم قبور شهدای اُحُد را و مانند آن.

إِنَّكَ قَرِيبٌ مُجِيبٌ… پروردگارا! تو نزدیكی، دور نیستی و جواب می‌دهی، كسی را ناامید نمی‌كنی. توفیقی بده كه ما به طاعت تو عمل بكنیم و بر ملّت تو و سنّت رسول خدا(ص) برویم. این كه عرض می‌كنیم: وَ تَوَفَّنَا عَلی مِلَّتِكَ، این در حقیقت عمل به وصیّت حضرت یعقوب و حضرت ابراهیم (سلام الله علیهما) است. این بزرگواران، فرزندان ظاهری و باطنی خود را توصیه كردند كه بر ملّت الهی بمیرند. به این معنا که مثلاً جریان حضرت یعقوب چنین است كه به فرزندان خود فرمود: یا بَنِیَّ، لا تَمُوتُنَّ إلا وَ أنتُمْ مُسلِمُون.(بقره/32) یعنی بكوشید كه مسلمان بمیرید. همین وصیّت را قبل از حضرت یعقوب، ابراهیم خلیل هم به فرزندان خود كرده است. و چون مسلمانان راستین فرزندان ابراهیم خلیل‌اند، مِلَّهَ أبیكُمْ اِبراهیم هُوَ سَمّاكُمُ المُسلِمینَ مِنْ قَبل (حج/ 78)، كه در بخش پایانی سوره مباركه حج است، نشان می‌دهد كه همه مسلمانان فرزندان ابراهیم خلیل، آن بت شكن تاریخ اند! اگر مسلمانان فرزندان ابراهیم خلیل اند، باید به وصیّت پدرشان عمل كنند. وجود مبارك خلیل حقّ به ما وصیّت كرد كه سعی كنید اسلام را به همراهتان به برزخ و قیامت ببرید. اگر كسی ایمان مُستُودَع داشته باشد، معاذالله در پایان عمر بی ایمان می‌میرد.

وَاغْفِر لِی وَ لِوالِدَیَّ… پروردگارا ! مرا بیامرز، پدر و مادر مرا بیامرز ، آنها را مورد رحم و مهر قرار بده. همان طور كه آنها در كودكی به لطف و احسان تو مرا پروراندند، آنها را هم مورد رحمت قرار بده. اگر كار خیر كردند؛ در قبال احسانشان، احسان بده و اگر سَیّئه ای داشتند خدای ناكرده، آنها را هم ببخش! گرچه پدر و مادر جزء مجاری فیض إله هستند و مظهر فیض تو بودند، به آنان رحم بكن. همه مؤمنین و مؤمنات، زنده و مُردة آنها را بیامرز و بین ما و بین آنها در خیرات تبعیّتی برقرار كن! هر خیراتی كه آنها انجام دادند، ما انجام بدهیم. هر خیری هم كه نصیب آنها می‌شود، نصیب ما هم بشود.

منبع: برگرفته از شرح دعای ابوحمزه ثمالی حضرت آیت الله جوادی آملی(حفظه الله)