بسم الله الرحمن الرحيم

أَللّـهُمَّ ارْزُقْنى فيهِ فَضْلَ لَيْلَةِ الْقَدْرِ وَ صَيِّرْ اُمُورى فيهِ مِنَ الْعُسْرِ اِلَى الْيُسْرِ وَ اقْبَلْ مَعاذيرى وَ حُطَّ عَنّىِ الذَّنْبَ وَ الْوِزْرَ يـا رَؤُفـاً بِعِـبادِهِ الصّـالِحـينَ.

شرح دعا

أَللّـهُمَّ ارْزُقْنى فيهِ فَضْلَ لَيْلَةِ الْقَدْرِ
به دنبال لحظه هاى نورانى
آیت‌الله مجتهدی تهرانی در شرح اين فراز دعا می‌گوید: «ای خدا، برتری فضیلت شب قدر را روزی‌ام کن! از این دعا برخی احتمال می‌دهند که شب بیست ‌و هفتم ماه رمضان، شب قدر است. در روایات، راجع به شب قدر اختلافاتی وجود دارد. شیعه اعتقاد دارد که به احتمال قوی شب بیست ‌و سوم، شب قدر است. برادران اهل تسنن به بیست ‌و هفتم اعتقاد دارند و این شب را احیاء نگه می‌دارند و اعمال شب قدر را به جا می‌آورند. شیعه هم البته شب بیست ‌و هفتم احیاء دارد؛ اما تنها در اول شب.»
در هر صورت، بايد آن «لحظه نورانى» را درك كرد. لحظه اى كه داراى فضيلت بسيار است. شبى كه از هزار ماه برتر است،
«ليلة القدر»ى كه در اثر انتباه، هشيارى، بصيرت، خودآگاهى، زمان آگاهى و…بسيار سرنوشت ساز است و سرنوشت و مقدّرات مردم، در شب قدر، معيّن و معلوم مى گردد.
شبى كه فرشتگان، فوج فوج، از آسمان فرود مى آيند، و حامل رحمت الهى و بركات آسمانى و خيرات فراوان و فيض هاى سرشارند، شبى كه قلب ماه رمضان است.( امام صادق عليه السلام: قلبُ شهرِ رمضانَ ليلةُ القدر شهراللّه ، ص 404.)
حيف است كه ماه رمضان بگذرد، و بى بهره بمانيم و در ماه رمضان، از فيض شب قدر، محروم باشيم.
حيف اگر در شب قدر، «قدر» خود نشناسيم…
اين چراغ افروخته در رهگذر باد، اگر مورد غفلت قرار گيرد؛ برقش خاموش مى شود و آن «لحظه نورانى» كه به دنبالش بوديم، گم مى شود و باز در ظلمت هاى «گناه» و «خودپرستى» و «روزمرّگى» و «غفلت» و «نفس امّاره» و… ـ ظُلُماتٌ بَعضُها فَوقَ بَعضٍ ـ
امّا اگر چشم بصيرت دل را به روى آن نورانيت «ليله القدر» بگشاييم، شب هايمان، روشن تر از روز خواهد شد و لحظه هاى ساكت مان، گوياى هزاران نجواى عاشقانه…

فقط «تنبّه» لازم است و بيدار دلى و هشيارى!

به فرموده پيامبر خدا(ص): «شَهرُ رَمَضان سَيِّدُ الشُّهُورِ وَلَيلَةُ القَدرِ سَيِّدَةُ اللَّيالى؛ ماه رمضان سرور ماه هاست و شب قدر، سرور شب ها.» (شهراللّه، ص 35.)

وَ صَيِّرْ اُمُورى فيهِ مِنَ الْعُسْرِ اِلَى الْيُسْرِ
گذار از «مشكلات» به «آساني ها» خواسته دوّم ماست.

منظور از (من العسر الی الیسر) چيست؟
می‌تواند منظور همان وعده خداوند باشد که دو بار در یک سوره مکرر می‌فرماید: “إِنَّ مَعَ الْعُسْرِ یُسْرًا” ‌(انشراح،6)یعنی انسان هنگامی که سختی بر کار او باشد به حتم در کنار آن آسایش و راحتی خواهد داشت. و منظور از راحت بودن عسر و سختی کار، شاید صبری باشد که خداوند در تحمل آن کار به انسان می‌دهد تا به راحتی و آسایش دست یابد، چرا که خداوند نیز برای بندگانش سختی نمي خواهد.
خداوند در قرآن می‌فرماید: “یُرِیدُ اللّهُ بِکُمُ الْیُسْرَ وَلاَ یُرِیدُ بِکُمُ الْعُسْرَ"‌(بقره ،185) زيرا او انسان‌ها را به خاطر ضعیف بودنشان در خلقت، تخفیف دهد چنانچه می‌فرماید: “یُرِیدُ اللَّهُ أَنْ یُخَفِّفَ عَنْکُمْ وَخُلِقَ الْإِنْسَانُ ضَعِیفًا"‌(نساء ،28)
به همين دليل است كه خدا به انسان پس از گذراندن ايام «محنت»، به روزگار «نعمت» برساند، و در دل «شدايد»، برايش فرجى بيافريند. و جريان كلّى سير و صيرورت و «شدن» مسلمان و كارهايش را، رو به آسانى و نجات قرار دهد.
و…البتّه كه قدر «يسر»را، سختى كشيده مى داند. و…«قدرعافيت، كسى داند كه به مصيبتى گرفتار آيد».
هرجا كه گنج هست، رنج هست. و آنجا كه درّ شاهوار است، نهنگ مردمخوار است…

وَ اقْبَلْ مَعاذيرى وَ حُطَّ عَنّىِ الذَّنْبَ وَ الْوِزْرَ يـا رَؤُفـاً بِعِـبادِهِ الصّـالِحـينَ.
«قبول عذر و ريزش گناه»
گناه، بار سنگينى است به دوش گنهكار. «وِزر»، همان بار سنگين گناه است. «ذنب»، دنباله ها و پيامدهاى اعمال سوء و عواقب معصيت است.
آنكه زير اين بار مانده و گنهكار است، توفيق عمل صالح كمتر مى يابد و احساس سنگينى و درماندگى مى كند. معصيت كار، پاى خود را به «زمين» بسته مى بيند. و تا زماني كه توبه نكند، سبكبال نمى شود.
«نفس مطمئنه» از آن كسى است كه رضاى خدا را جلب كرده باشد.
در دعاى امروز مى گوييم:
پروردگار!… عذرها و پوزش هاى مرا بپذير، و گناهانم و بارهاى سنگين و بال گردنم را فرو ريز، آنگونه كه برگ هاى زرد پاييزى از درخت ريخته، سبكبال مى شود.
توبه ما و توبه پذيرى خدا اينگونه است كه زمينه رشد را زياد مى كند و عوامل مانع رشد و حركت و پويايى را مى زدايد و گِل و لاى ها را از چهره جان مى شويد.
طهارت توبه، اينگونه پاك مى كند. «در گذشته جوان‌های منحرفی بودند که در ایام محرم، امام حسین (ع) از آنها دستگیری می‌کرد و در آخر محرم تمام گناهان خود را ترک می‌کردند.

در شب‌های تاریک و در خلوت و تنهایی با خدا صحبت و از او عذرخواهی کنید. خدا دست شما را می‌گیرد و اصلاح می‌شوید.» (آيت الله مرحوم مجتهدي تهراني)

بنابراين، هیچ کس جز خداوند نمی‌تواند گناهان ما را بیامرزد “وَمَن یَغْفِرُ الذُّنُوبَ إِلاَّ اللّهُ"‌(آل عمران ،135‌) و ثانیاً هنگامی که خداوند عذر بنده خویش را بپذیرد به یقین گناه او را می‌آمرزد. خدا مهربان است و به بندگانش، رأفت و لطف دارد. خدا پاك است و پاكى بندگان را طالب است.
خواجه عبداللّه انصاري گويد:

«الهى…اگر مجرمم، مسلمانم. اگر گنهكارم، پشيمانم.
اگر عقابم خواهى، مطيع فرمانم و اگر رحمت فرمايى، مستحقّ آنم.
«الهى…اگر تو مرا به «جرم» من بگيرى، من تو را به «كَرَم» تو بگيرم.
كرم تو، از جرم من بيش است.
الهى…فرمودى كريمم، اميد ما بر آن تمام است. و چون گفتى رحيمم، نوميدى بر ما حرام.
«الهى…اگر توبه به بى گناهى است، پس در اين جهان، «تائب» كيست؟!
و اگر به پشيمانى است، پس در جهان، «عاصى» كيست؟!…»

نماز شب بیست و هشتم
شش ركعت در هر ركعت حمد و صد مرتبه آیةالكرسى و صد مرتبه توحید و صد مرتبه كَوْثَرْ و بعد از نماز صـد مـرتبه صلوات بر محمّد و آل محمّد

منبع: سيناي نياز؛ جواد محدثي- سخنان مرحوم آيت الله مجتهدي تهراني- كتابخانه احاديث شيعه- تبيان